چگونه روحیه درس خواندن را در فرزندم پرورش دهم؟ (بخش اول)

آیا بچه‌­ها باید درس بخوانند؟

پاسخ به این سوال، ظاهرا آسان و از پیش روشن است اما بگذارید در اینجا فقط 3 مورد از مهم­‌ترین دلایل را از نگاه متخصصان تربیت مرور کنیم.

1. انسان کامل به دنیا نمی­‌آید

بخشی از نقص‌­ها یا خلاءهای انسان از طریق یادگیری­‌های محیطی کامل می­‌شود اما همیشه محیط‌­های طبیعی زندگی آن قدر سازمان‌یافته نیستند که بتوانند تمامی نیازهای انسان، به رشد را پوشش بدهند. به همین دلیل نهادهای اجتماعی ایجاد شده است که در فرایند پیچیده و طولانی رشد کودک انسان، به خانواده کمک کند. مهم‌­ترین و رایج‌­ترین این نهادها، «مدرسه» است.

2. انسان نیاز به شغل دارد

هنوز شغل­‌هایی در دنیا وجود دارد که برای تصاحب آنها نیاز به آموزش­‌های رسمی و مدرسه‌­ای نیست اما تعداد آنها روز به روز کمتر می‌­شود. ضمن اینکه در شغل­‌هایی که به نظر چنین‌­اند مانند پیشه‌­وری و کشاورزی، شانس موفقیت و بهره‌‌مندی بدون داشتن صلاحیت فنی آنقدر پایین است که بهتر است به آنها فکر نکنیم. مهم‌­تر از همه اینکه در بزرگسالی که بخش بزرگتر و طولانی عمر هر انسانی است، شغل، بخش کلیدی تشخص و فردیت ما را تشکیل می­‌دهد. جامعه امروزی به افرادی بیشتر اهمیت می‌­دهد و از آنها استقبال می­‌کند که دارای درجه بالاتری از تخصص و شایستگی‌­های حرف‌ه­ایی هستند که بخش اعظم آن از طریق آموزش‌های رسمی به دست می­‌آید.

3. دنیای ما روز به روز کوچکتر می­‌شود

 پنجاه سال پیش میزان جابه­‌جایی افراد از محل زندگی خود به مراتب بیشتر از یک قرن پیش بوده است. امروز میزان این جابه‌­جایی‌­ها با وجود امکانات بیشتر سفر، درخواست­‌های بیشتر برای مهاجرت، انتقال به دلیل کسب شغل، و نظایر اینها، به مراتب بیشتر از 50 سال پیش است. حالا تغییرات دنیا برای 50 سال دیگر را در نظر بگیرید که فرزندان شما در آن زندگی می‌­کنند. در دنیایی که روز به روز کوچکتر می‌شود، نخواهیم توانست در پیله بسته زمینه اجتماعی و فرهنگی خود بمانیم و نیاز به تعامل با دنیا داریم. سازمان­‌های آموزشی اغلب بهتر از خانواده­‌ها می‌­توانند کودکان را برای شهروند جهانی شدن تربیت کنند. شهروند جهانی نیاز دارد که با آخرین اصول، روش­‌ها، و یافته‌­های علمی آموزش ببیند.

هرچند شما در ذهن خود به دلایل بیشتری برای لزوم به مدرسه رفتن و درس خواندن فرزندان خود می­‌اندیشید اما برای ادامه این مقاله، فعلا همین 3 دلیل کافی است!

بررسی موضوع از نگاه معلم

یک پیشنهاد جالب داریم! بیایید از زاویه نگاه معلم به موضوع نگاه کنید. معلم­‌ها اولین نفرات در صف کسانی هستند که دوست دارند، فرزندان شما درس بخوانند. این خواست به هر دلیلی که باشد، برای شما به عنوان مادر یا پدر، خوب و دلخواه است. صحبت‌­های یک معلم را در زیر بخوانید تا بعد درباره آن با هم صحبت کنیم.

به عنوان یک معلم، همیشه این سوال برایم مطرح بود که چرا بعضی از دانش­‌آموزان، به­‌صورت خودکار فعالیت‌­های تحصیلی و درسی­‌شان را انجام می‌­دهند ولی برخی دیگر، نه؟ بعضی از دانش‌­آموزان برای درس خواندن و انجام درست تکالیف، نیاز جدی به هل دادن نداشتند اما برخی حتی با فشارهای زیاد من، باز هم فعالیت­‌های کلاسی را در حد مطلوب به انجام نمی‌‌رساندند.

به مرور و در اثر تجربه و مطالعه نتایج تحقیقات علمی به این نکته پی بردم که یکی از مهم‌­ترین دلایل مربوط به اطلاعات والدین و رفتارهای آنان با فرزندان­شان است. به­‌عنوانِ یکی از مهم­‌ترین ویژگی‌­های مشترک بین دانش­‌آموزان خودکار، دریافتم که آنها به نظم در فعالیت­‌های روزانه و در نتیجه، نظم در فعالیت‌­های درسی عادت کرده‌­اند. در «روانشناسی تربیتی»، عادت‌­های مربوط به نظم، زیر مجموعه رفتارهایی به نام کارکردهای اجرایی مغز می‌­شود.

از خواندن این روایت از یک معلم، چه نتیجه‌­ای گرفتید؟ شاید محتمل­‌ترین نتیجه این باشد که: برای اینکه فرزندتان به­‌طور خودکار و منظم، درس­خوان باشد و تکالیف و فعالیت­‌های روزانه شامل فعالیت‌­های درسی و تحصیلی‌­اش را انجام دهد، روش­‌های علمی قابل اعتمادی وجود دارد که معلمان خوب و متخصص، از آنها آگاه هستند. شاید برای شما هم هیجان انگیز باشد که کمی درباره کارکردهای اجرایی مغز بیشتر بدانید.