چگونه میتوانیم از علم آیندهپژوهی، برای ساختن آینده خود استفاده کنیم؟
پیش از اینکه درباره داشتنِ فرزند، تصمیم بگیرید لازم است در دو شاخص اصلی، اطمینان داشته باشید. یکی از آنها اطمینان از داشتن شرایط پشتیبانی مادی مناسب از دوره بارداری تا تولد و از نوزادی تا بزرگسالی؛ و دیگری اطمینان از مراقبت از پرورش و آموزش فرزند از نوزادی تا بزرگسالی است.
«مراقبت از یادگیری» یکی از اقدامات زیربنایی برای رشد و پرورش صحیح کودکان است. هرچند این اقدام، آسان نیست و نیاز به مقداری دانش و مهارت دارد؛ اما این موارد نمیتواند چیزی از بار مسئولیت پدر و مادر در توجه به پرورش و رشد کودک بکاهد. در کنار پدر و مادر، مدرسه نیز در تحقق هدفهای رشد و پرورش کودک نقش دارد، اما این موضوع، از چنان درجهای از اهمیت برخوردار است که نمیتوانید به خود بگویید: “امیدواریم مدرسه وظیفه خود در قبال تربیت فرزندمان را به خوبی انجام دهد“! اگر مدرسه در این زمینه به خوبی عمل نکرد، چه کسی تا پایان عمر باید چوب رشد محدود و پرورش ضعیف فرزند شما را بخورد؟ بدین صورت هم به مسئله نگاه کنید که حتی اگر مدرسه در این زمینه، بهترین عملکرد را داشته باشد، مسئولیت شما برای پرورش و رشد فرزندتان کماکان باقی است. به هر میزان که در این راه وقت بگذارید، ماهها و سالها از عمر خودتان در مراقبت لحظه به لحظه از فرزندتان را صرفهجویی، و ذهن و روانِ خود را از زندگی دایم در نگرانی و احساس ناراحتی، رها کردهاید.
از نگاه «پردیس توسعه انسانی»، مراقبت از یادگیری کودک، دارای تاثیر همیشگی بر حال و آینده او، و بهترین اقدام برای رشد و پرورش انسانها است: تربیتِ صحیح، میراث ماندگارِ شما برای فرزندتان خواهد بود. اگر در این زمینه نیاز به اطلاعات بیشتری دارید یا سوال و ابهامی وجود دارد که نیازمندِ مشورت است، با ما تماس بگیرید.
توجه خانواده به یادگیری کودکان و مشارکت فعالانه در آموزش آنها برای موفقیت تحصیلی کودکان بسیار مهم است. بیایید با هم مرور کنیم که چرا مشارکت والدین در یادگیری کودکان مهم است؟ آنها را در 4 مورد از مهمترین دلایل مرور میکنیم:
1. با مراقبت از یادگیری فرزندتان به او نگرش مثبتی نسبت به یادگیری میدهید. مشارکت والدین به شکلگیری نگرشها و باورهای مثبت کودکان درباره یادگیری کمک میکند. هنگامی که والدین به آموزش بچهها ارزش میدهند، این پیام قوی را به آنها میفرستد که یادگیری آنها برای خانواده مهم و مورد انتظار است. این نگاه به کودکان کمک میکند نسبت به یادگیری نگرش مثبتی پیدا کنند و عشق مادام العمر آنها نسبت به آموزش را در آنها تقویت میکند.
2. با مراقبت از یادگیری فرزندتان به بهبود رفتار و انضباط او کمک میکنید. مشارکت شما هر چند به طور غیرمستقیم و آرام، منجر به بهبود رفتار و انضباط در کودکان میشود. هنگامی که بهطور فعال در آموزش فرزندان خود مشارکت میکنید، انتظارات روشنی از رفتار درست را نشان میدهید؛ روندهایی را برای انجام تکلیف و یادگیری بهوجود میآورید؛ و به آنها رفتار مناسب معرفی میکنید. شاید خودتان هم متوجه این تاثیرات نباشید اما خوب است بدانید که اینها برای ایجاد یک محیط ساختاریافته و حمایتی از یادگیری کودک، گرانقیمت و با ارزش هستند.
3. با مراقبت از یادگیری فرزندتان، در ذهن آنها آرزوهای تحصیلی عالی شکل میدهید. فقط این نیست که ساعت 5 عصر فرزندتان را صدا کنید و از او بخواهید که در کنار شما، یادگیریهای درسی و آموزشیاش را پیش ببرد. در این فعالیت، پیامدهای دیگری هم شکل میگیرد که پنهان است. مشارکت شما نقش مهمی در شکل دادن به آرزوها و اهداف آموزشی کودکان دارد. هنگامی که به یادگیری فرزندتان علاقه نشان میدهید؛ او را راهنمایی می کنید؛ و فعالانه در یادگیری او مشارکت میکنید، به فرزندتان در عمل نشان میدهید که «آموزش» اهمیت دارد. در این فضا، کودکان آرزوهای تحصیلی بالاتری را برای خود بهوجود میآورند و برای موفقیت تحصیلی بیشتر تلاش میکنند. شما میدانید که آرزوهای تحصیلی عالی، بزرگترین انگیزه درونی است که به انسانها تا همیشه، اعتماد به نفس و اراده محکم برای پیشرفت میدهد.
4. با مراقبت از یادگیری فرزندتان، رشد اجتماعی و عاطفی او را افزایش میدهید. مشارکت شما در یادگیری کودکان، به جز اثراتی که در بهبود فرایند تحصیل آنها خواهد گذاشت، باعث رشد اجتماعی و عاطفی آنها میشود. شما با مراقبت خود، فرصتهایی را برای فرزندتان فراهم میکنید تا در گفتگوها و تعاملهای معنادار شرکت کند؛ مهارتهای تفکر انتقادی خود را توسعه دهد؛ و تواناییهای حل مسئله را در خود ایجاد کند. علاوه بر اینها خوب است بدانید که این کار، به کودکان کمک میکند تا چالشهای زندگی را در سطح خود، حل کنند؛ استرس را مدیریت نمایند؛ و میزان تاب آوری خود در برابر رویدادهای ناراحتکننده را افزایش دهند.
اگر بخواهید از یادگیری فرزندتان حمایت کنید، چندین اقدام کلیدی وجود دارد که میتوانید انجام دهید. در اینجا 4 پیشنهاد مهمتر را با شما در میان میگذاریم:
1. خانه را تبدیل به یک محیط یادگیری مثبت کنید. محیطی مساعد در خانه فراهم کنید که از یادگیری فرزندتان پشتیبانی کند. از جمله میتوانید یک جای خاص از خانه را بهعنوان منطقه مطالعه اختصاصی او تعیین کنید؛ عوامل حواسپرتی را زمانی که برنامه مطالعه دارد، به حداقل برسانید؛ و اطمینان داشته باشید که به هر میزان که نیاز داشته باشد، میتواند به مواد آموزشی ضروری مانند کتاب، نوشتافزار، و تکنولوژیهای مرتبط مانند لپتاپ، دسترسی داشته باشد.
2. در فعالیتهای رایج زندگی، کنجکاوی و کشف را تشویق کنید. فرزندتان را به پرسیدن سؤالات، کشف موضوعات جدید و پیگیری علایق خود تشویق کنید. بین این فعالیتها و فعالیتهای زندگی روزمره فاصله ایجاد نکنید. به روشهای مختلف، مانند ایجاد موقعیتهای مسئلهای، حس کنجکاوی را در فرزندان خود تقویت کنید. با فراهم کردن فرصتهایی برای تجربیات یادگیری عملی، سفرهای میدانی، و شرکت در بحثهای باز با شما یا سایر اعضای خانواده، از کنجکاوی طبیعی آنها حمایت کنید.
3. بر تکالیف فرزندتان نظارت، و از انجام تکلیف به بهترین نحو ممکن، حمایت کنید. فقط نقش یک پاسبان و مراقب را بازی نکنید، کودک برای یادگیری بهتر به حمایت هم نیاز دارد. با راهنمایی و حمایت از تکالیف فرزندان خود در پیشرفت تحصیلی آنها مشارکت داشته باشید. به آنها کمک کنید تکالیف را درک کنند؛ کارهای تکمیل شده را بررسی کنند؛ و در صورت نیاز به آنها کمک کنید. پیشرفت تحصیلیِ فرزندتان را زیر نظر بگیرید و با معلمان او ارتباط برقرار کنید تا پیوسته از عملکرد تحصیلی فرزند خود اطلاع دقیق داشته باشید.
4. رفته رفته، از استقلال فرزندتان در عمل، و یادگیری خودراهبر او حمایت کنید. گمان نکنید همیشه باید او را تحت نظر بگیرید و یا حمایت کنید. اینجا هم باید خیلی هنرمندانه و ظریف، اندازه نگه دارید. با تشویق به یادگیری خودراهبر، از فرزند خود حمایت کنید تا فرمان یادگیری خود را با تسلط کامل به دست بگیرد. به او در تعیین اهداف، شناسایی منابع و توسعه مهارتهای حل مسئله کمک کنید. کودک خود را تشویق کنید تا بهطور مستقل بهدنبال یافتن پاسخ با سوالات اندیشمندانه خود باشد. کودک لازم دارد که استقلال در یادگیری و پاسخ به سوالات فکورانه را تمرین و تجربه کند. اگر در دوره مناسب رشد، این فرصت را از او بگیرید، به جای اینکه از طریق مراقبتهای یادگیری، به او کمک کرده باشید، به عکس؛ مانع رشد طبیعی او هم شدهاید! هیچ پدر و مادری این نتیجه را نمیخواهد و نمیپسندد، اما گاهی به دلیل عدم آگاهی، خطای ناخواسته جبرانناپذیر دارد.
به طور کلی، مشارکت والدین در یادگیری کودکان، یک محیط آموزشی حمایتی و غنی ایجاد میکند؛ تأثیر مثبتی بر پیشرفت تحصیلی و انگیزه کودکان دارد؛ و بر موفقیت تحصیلی بلندمدت و رشد شخصی آنها تاثیر میگذارد. برای اینکه مراقب بهتری برای یادگیری کودک خود باشید، 3 درس زیر را تمرین کنید:
اگر برای اطمینان از درست بودن رفتار خود برای مراقبت از یادگیری فرزندتان، دچار تردید هستید و یا احساس میکنید نیاز به مشاوره دارید، با «پردیس توسعه انسانی» تماس بگیرید.