پرورش و توسعه استعداد: حسِ خوبِ مدیون خود نبودن

گام هایی که باید برداریم

«رشد»، همواره موضوعی دلچسب و خواستنی برای انسان در هر بستر تاریخی و فرهنگی بوده است، پس مانند هر مطلوب دیگری، برای رسیدن به آن باید گام هایی که لازم است را بشناسیم.

گام یک- شناسایی خود و استعدادهایی که دارم

شناسایی استعدادها، گام مهمی در راه رسیدن به منِ مطلوب است، شاید جزو آن دسته از مردم باشیم که سال های زیادی از عمر خود را صرف پرورش استعدادهایی کرده اند که در زمینه آن، ظرفیت کافی را نداشته اند و به عکس، ظرفیت های فوق العاده رشد خود را از دست داده اند. اگر هدف گذاری و فعالیت ما در طول زندگی، با استعدادهایمان موافق نباشد حاصل کوشش هایمان جز فرسودگی و فرصت سوزی نخواهد بود. خواه برای خود یا فرزندان مان، گام نخست، حساس ترین مرحله رسیدن به رشد و پرورش استعداد است.

گام دوم- سازمان دهی و تعیین اولویت ها

اگر واقعاً تصمیم دارید، رشد خود را از شنبه آینده شروع نکنید! همین حالا دست به کار شوید.

منظور از سازمان دهی، شناسایی منابعی است که برای رشد و موفقیت در اختیار دارید. اصلی ترین منبعی که در اختیارتان است، ظرفیت ها و استعدادهای درونی ویژه شما است. پس از آن، وقت، بودجه، انرژی، منابع غیرمادی مانند آرزوها و انگیزه هایی که دارید، از لوازم اصلی رشد محسوب می شوند. آن‌ها را در مسیر هدف رشد خود سازمان دهی کنید. بدانید که از هر یک از این منابع چه قدر و به چه ترتیبی می توانید و می خواهید استفاده کنید؟ اگر بنا دارید یک زبان خارجی یاد بگیرید، مشخص کنید که برای آن، چه مقدار وقت، پول، نیروی جسمی و روانی، و انگیزه دارید و با چه ترکیب و ترتیبی می خواهید آن‌ها را برای رشد در آموختن زبان غیرمادری هزینه کنید؟

اگر همزمان چند برنامه رشد برای خود در نظر گرفته اید، کارتان کمی پیچیده تر می شود زیرا باید بین منابع خود که سقف آن‌ها محدودیت دارد، اولویت بندی هم داشته باشید. برای مثال اگر بخواهید، به جز زبان خارجی، در ورزش بدمینتون هم رشد کنید و موفق باشید، اولویت بندی وقت، بودجه و انرژی تان در بازه های زمانی روزانه، هفتگی، ماهانه یا حتی سالانه باید مشخص و سازماندهی شده باشد.

گام سوم- شناسایی بهترین شیوه دست زدن به اقدام

شاید بتوانید با کارد میوه خوری، پلو بخورید اما برای خوردن سوپ جو، کار بسیار دشواری خواهید داشت!

همیشه برای انجام دادن کارها، بهترین ابزار، و راه و روش وجود دارد که اگر آن‌ها را نشناسید، ضررهای زیادی خواهید دید و مهم تر از همه عمر و زمان باارزش خود را از دست خواهید داد. وقتی تصمیم گرفتید که از همین امروز زندگی خود را به آن شکل ادامه ندهید که روزی مدیون خود باشید، باید بهترین شیوه و ابزار یادگیری، رشد، و توسعه فردی را نیز بدانید.

روش ها و راه های زیادی برای رشد استعداد وجود دارد اما هرگز تضمینی وجود ندارد که استفاده از نسخه مفید و موثر برای دیگران، برای شما هم منجر به نتیجه یکسان شود. در یکی از رایج ترین مصداق هایی که وجود دارد، می توان مثال زد که برای استفاده از سالن های ورزشی تعداد زیادی از افراد ثبت نام می کنند و مسیر رشد خود را ادامه می دهند اما اگر برای کسی این امکان وجود داشته باشد که در مسیر خود از متخصص علوم ورزشی و تربیت بدنی به شکل مربی خصوصی بهره بگیرد، به احتمال زیاد، در زمان کوتاه تر به نتایج بهتری دست خواهد یافت. پردیس توسعه انسانی، مجموعه معتبری از مشاوره و راهنمایی بهترین استادان دانشگاه های برتر کشور را برای همراهی با شما در دستیابی به نتایج موثرتر و سریع­تر در مسیر پرورش استعداد و ظرفیت هایتان در اختیار شما قرار می دهد.

گام چهارم- ارزیابی از خود

شاید تا یک قدمی موفقیت پیش رفته باشید اما بدون ارزیابی از آن آگاه نباشید.

در طرح رشد و پرورش استعدادهای خود، باید:

1. نقطه شروع به اقدام برای رشد را مشخص کنید. اگر می خواهید از این پس زبان خارجی بیاموزید باید بدانید که در حال حاضر در چه نقطه ای قرار دارید؟ آیا قبلا دوره های آموزش زبان را گذرانده اید؟ آیا مدرک یا گواهینامه معینی دریافت کرده اید؟ اگر نقطه آرمانی پیشرفت خود را 100 در نظر بگیرید در هنگام شروع به رشد استعداد خود در کدام نقطه قرار گرفته اید؟
2. نقطه پایان هر گام به طور جزیی یا نقطه پایان کلی رشد که مورد انتظارتان است را مشخص کنید. باید بدانید که انتظار شما از پرورش استعداد در کدام نقطه به مقصد می رسد؟ اگر می خواهید استعداد نویسندگی خود را رشد دهید آیا برای مقصود نهایی خود، منزل ها یا گام هایی در نظر گرفته اید؟ کجا و در چه مرحله ای، در نظر می گیرید که به مقصد رسیده اید؟ برای مثال اگر می خواهید در نویسندگی پیشرفت کنید و می دانید که استعداد کافی را در این زمینه دارید، قصد دارید تا آنجا پیش بروید که نامه های خوبی تهیه کنید؛ کتاب منتشر کنید؛ یا تبدیل به یک نویسنده معروف شوید؟
3. مشخص کنید که چگونه می توانید رشد و پرورش استعداد خود را ارزیابی کنید. برای ارزیابی از خود چه قدر دانش و مهارت دارید؟ آیا معنی و اصول ارزیابی را می دانید؟ آیا با ابزارهای معتبر ارزیابی آشنایی دارید؟ ابزار و روش متناسبی را برای ارزیابی از میزان پیشرفت خود در نظر داشته باشید تا در هر مرحله، از آخرین وضع خود آگاه باشید و بر اساس این آگاهی ادامه راه را تا رسیدن به مقصد، ادامه بدهید.
4. درباره پیشرفت خود قضاوت کنید تا بر اساس ارزش گذاری بر میزان پیشرفت، بتوانید درباره ادامه راه تصمیم گیری کنید. ارزیابی بدون نگاهی به نتایج برای تصمیم گیری درباره آینده و اقداماتی که باید برای دستیابی به موفقیت های بیشتر در پرورش استعدادهای خود، کاری با اثر محدود و اندک است. در طرح رشد جایگاه بااهمیتی برای تصمیم گیری در خصوص ادامه شکوفایی استعدادهای خود در نظر بگیرید.