روش تحقیق علّی_مقایسه‌ای (Casual-comparative research)

مراحل اجرای تحقیق علّی_مقایسه‌ای

به احتمال زیاد شما هم دوست دارید نحوه اجرای تحقیق علی- مقایسه‌ای را بدانید تا با اطمینان بیشتری دربارۀ روش مطلوب برای پاسخ به مسئله تحقیق خود دست به انتخاب بزنید. خبر خوب این است که طرح اساسی برای انجام این نوع تحقیق، مشابه سایر تحقیقاتِ کمّی است. در مراحل هفت‌گانه زیر، به شکل گام به گام، شیوۀ اجرای روش تحقیق علّی- مقایسه‌ای برای شما شرح داده شده است. از مرحله یک تا هفت، نشان دهنده یک روش منطقی است که چگونه باید به‌طور سیستماتیک با مسئله موردِ نظر مواجه شوید. به یاد داشته باشید که در این روش، شما فقط می‌توانید به این سوال پاسخ بدهید که چرا گروه‌های همتا در یک متغیر یا به‌طور کلی در یک معلول، با یکدیگر متفاوت هستند؟

مرحله 1: موضوع تحقیق را مشخص کنید

در این مرحله باید مسئله تحقیق را با توجه به فرضِ وجود علل تفاوت در گروه‌ها، تنظیم کنید. در بررسی علت تفاوت بین دو یا چند گروه همتا انتخاب گروه‌ها باید با منطقِ قابل قبولی همراه باشد. این روش شامل انتخاب دو گروه مشابه است که در یک متغیرِ مستقل، با هم متفاوت هستند.

مرحله 2: مرور پیشینه را انجام دهید

در این مرحله مانند سایر روش‌های تحقیق کمّی، باید پیشینه تحقیق را مرور کنید. این مرحله به شما کمک می‌کند تا علل یا پیامدهای احتمالی یک تفاوت، با اثرپذیریِ احتمالی از یک متغیر را شناسایی کنید. مرورِ پیشینه به شناسایی شکاف‌های پژوهشی زمینه‌ای، روش‌شناختی، و مفهومی یا نظری، کمک می‌کند. علاوه بر این، مرور پیشینه تحقیق علی-مقایسه‌ای به شما امکان می‌دهد تا متغیرهای خارجی که به یک رابطه علت و معلولی کمک می‌کنند را کشف کنید.

مرحله 3: سوال یا فرضیه تحقیق را تدوین کنید

هنگامی که علت‌های احتمالی یا متغیرهای مستقل را شناسایی کردید، از آنها برای طرحِ سؤال، و یا فرضیه تحقیق استفاده کنید. فرضیه ایجاد شده باید تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته را پیش‌بینی کند. سؤال یا فرضیه تحقیق خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که تفاوت مورد بررسی در دو گروه را به تصویر بکشد. به عنوان مثال، یک سوال تحقیق را می‌توان به صورت زیر در نظر گرفت:

واکسیناسیون کووید-19 در میان شهروندانِ 65 ساله در مقابل گروه مشابه که واکسینه نشده‌اند، بر مصونیت نسبت به کرونا در اهواز، تأثیر می‌گذارد؟ یا: آیا سن، تاثیری بر عوارض سلامت قلب و مشکلات تنفسی در دو گروه زنان 40 سالۀ دچار، و سالم، دارد؟

مرحله 4: شرکت‌کنندگان در پژوهش را انتخاب کنید

بر خلاف سایر تحقیقات غیرتجربی، در انتخاب گروه‌ها برای شرکت در این نوع پژوهش، باید دقت بیشتری داشته باشید زیرا در این روش تحقیق باید به جنبه‌های زیر توجه کنید:

• به تعریف مناسب متغیر مستقل به‌عنوانِ متغیرِ اصلی در گروه‌بندی نیاز دارید.
• باید گروه‌هایی که در یک متغیر، تفاوت قابل اندازه‌گیری دارند را شناسایی کنید.
• باید گروه‌های همگن را انتخاب کنید.
• باید متغیرهای خارجی که شاید با سایر متغیرهای تحقیق علّی- مقایسه‌ای تداخل داشته باشند را کنترل کنید.

گروه‌هایی را انتخاب کنید که از نظر متغیر مستقل، متفاوت هستند. این به شما امکان می‌دهد متغیرهای خارجی را کنترل کرده و تأثیر آنها را کاهش دهید. در اینجا، می‌توانید از تکنیک تطبیق برای یافتن گروه‌هایی استفاده کنید که عمدتاً با وجود متغیر مستقل تفاوت دارند.

مرحله 5: داده‌ها را جمع‌آوری کنید

فرآیند جمع‌آوری داده‌ها، انعطاف‌پذیر است، زیرا هیچ راه قطعی و معینی برای جمع‌آوری داده‌ها وجود ندارد. تا زمانی که داده‌های کافی و مرتبط جمع‌آوری شود، می‌توان از هر ابزاری برای دستیابی به جمع‌آوری داده‌ها استفاده کرد. در این نوع پژوهش، نیازی به داشتنِ یک پروتکل درمانی ندارید. در برخی منابعِ روش تحقیقِ فارسی، رایج‌ترین ابزار را «مشاهده» و «مصاحبه» اعلام کرده‌اند اما پرسشنامه ابزار بسیار پرکاربردی برای این منظور است.

مرحله ۶: داده‌ها را تجزیه و تحلیل کنید

در نظر داشته باشید که تجزیه و تحلیل داده‌ها برای تحقیقات علّی- مقایسه‌ای را می‌توانید بر اساس هر دو مدل تحلیل توصیفی و استنباطی انجام دهید. داده‌ها را می‌توانید به‌عنوان فراوانی یا میانگین، برای هر گروه با استفاده از آمار توصیفی گزارش کنید، به دنبال آن با استفاده از آمار استنباطی، تفاوت میانگین بین گروه‌ها را مشخص کنید.

مرحله ۷: یافته‌ها و نتایج تحقیق را گزارش کنید

در این مرحله، داده‌های جمع‌آوری شده را تجزیه و تحلیل و نتیجه آن را گزارش نمایید. در مرحله هفتم باید مشخص کرده باشید که آیا متغیرهای مستقلِ شناسایی شده، علت تفاوت بین دو گروه هستند یا خیر؟ در این مرحله شما، باید به وجود علت‌ها یا متغیرهای مُسبّب رسیده باشید، یعنی به‌دقت بیان کنید که متغیر مستقل باعث ایجاد متغیر وابسته می‌شود. با این حال، به دلیل وجود متغیرهای خارجی و عدم تصادفی‌سازی در انتخاب شرکت‌کنندگان، ایده‌آل است بیان کنید که نتایج، یک علتِ احتمالی را نشان می‌دهند و درباره رابطه علّی آنها قطعیتی وجود ندارد.